Groen Invest verleidde vanaf ongeveer 1998 elf jaar lang door heel Nederland 5000 beleggers om geld in te leggen in een plan met robiniabomen. Dat gebeurde vanuit kantoren in Veldhoven en Retie (B). Met robiniahout moest in Europa een tegenhanger van tropisch hardhout gemaakt worden. In totaal werd 70 miljoen euro door beleggers bij elkaar gebracht. In mei 2009 ging Groen Invest Nederland (GIN) failliet. De zelfbenoemde duurzaamheidsgoeroe Frans van der Heijden (1945) gaf destijds aan dat het geld grotendeels was opgegaan aan de koop van grond in onder meer het noorden van Nederland. Ook in Frankrijk, Roemenië en Slowakije was (bosbouw)grond aangekocht.
Hij beloofde beleggers in gesprekken steevast het zes- dan wel zevenvoudige van de inleg in pakweg 20 jaar. Een enkeling stak meer dan een ton in het project, sommige mensen hielden het bij vijf- tot tienduizend euro. Van der Heijden hield ook na het faillissement vol dat hij de beloofde rendementen had kunnen realiseren als hij niet was ’tegengewerkt door onder meer de AFM’. Die verbood hem eerder om verder te gaan met Groen Invest, omdat zijn integriteit onvoldoende was komen vast te staan.
Dat Van der Heijden in pakweg 20 jaar ongeveer 420 tot 480 miljoen euro zou kunnen verdienen met de robiniabomen, was volgens deskundigen uiterst onwaarschijnlijk. Onder meer de universiteit van Wageningen waarschuwde al voor de beperkte opbrengst van robiniahout. In Noord-Nederland wilden de bomen de afgelopen jaren in ieder geval niet groeien en kon de aanplant grotendeels als verloren worden beschouwd.
In 2007 liet het programma Netwerk de rendementsclaims door het buro Alterra van diezelfde universiteit narekenen. In de rechtszaak die GIN daarop aanspande en verloor, werden de conclusies van dat onderzoek weergegeven:
- “De inleg voor de beplantingen is erg hoog. Dat is een moeilijke start om een belegging terug te verdienen. Zeker als men de grondprijs niet terugkrijgt, wat veel beleggers niet schijnt op te vallen.
- Een oogst op 20 jarige leeftijd van Robinia in Nederland is niet reëel, zeker niet als het de bedoeling is om veel zaaghout te oogsten.
- De groei die GIN verwacht is ongeveer een factor drie hoger dan reëel is, zelfs op goede bodems voor Robinia.
- De houtprijzen die GIN verwacht voor hout op stam zijn ongeveer een factor dertig hoger dan reëel.
- In totaal geeft dit volgens mij een ongeveer honderd keer te hoge verwachting. Beleggers kunnen volgens mij dus zelfs hun geld niet terugkrijgen, mede door de hoge inleg per oppervlakte.
- Als de prijzen inderdaad dertig keer zo laag zijn als GIN prognosticeert, zal de volumegarantie weinig compenseren van de tegenvaller voor de belegger.”
Stappen tegen Van der Heijden en accountant Raijmakers
In januari 2011 ging de rechtszaak van start inzake het faillissement. De rechtbank in Den Bosch oordeelde in juni dat er geen sprake was van onbehoorlijk bestuur door Van der Heijden, ‘behalve op het punt van de te laat gepubliceerde jaarrekening’. Een tegenslag voor curator Te Biesebeek.
Een deel van de beleggers nam daar onder leiding van medebelegger Cor van Erp geen genoegen mee. Met de 300 leden van de Vereniging Participantenbelang Groen Invest spande hij een zaak aan tegen accountant Ger Raijmakers. Al in 2002 had deze zijn goedkeuring aan de jaarrekening onthouden, maar was intussen gewoon aangebleven. Door zijn aanblijven kregen de gedeponeerde jaarrekeningen, waarop een garantiepost van €24 miljoen stond, legitimiteit. Toen de AFM in 2009 de verplichte vergunning onthield en het kaartenhuis instortte, bleek dat geld nooit te hebben bestaan.
In september verklaarde de Accountantskamer in Zwolle de klacht deels niet ontvankelijk – want verjaard – en voor het overige ongegrond.
Onderzoek naar faillissementsfraude
In augustus 2012 startte de FIOD met een strafrechtelijk onderzoek. Na afronding later in 2012 beslist het OM of er een strafzaak komt. In totaal belegden 6000 investeerders 80 miljoen euro in het fonds. Zij krijgen volgens de laatste prognoses slechts een fractie van hun inleg terug. Volgens de curator heeft Frans van der Heijden zeker 2,4 miljoen euro van beleggers voor privédoeleinden gebruikt.
Medio april 2014 oordeelde de rechtbank in Den Bosch ook in hoger beroep, dat Van der Heijden niet aansprakelijk was voor het volledige tekort. Het faillissement was niet zozeer het gevolg van wanbeleid, maar werd vooral veroorzaakt omdat Groen Invest vanaf 2006 een vergunning moest hebben en die niet kreeg van de AFM, oordeelde het hof. Die weigering kon de directeur niet worden verweten.
Wel moest hij ruim 2,2 miljoen euro terugbetalen die hij vermoedelijk privé heeft uitgegeven.
Begin december 2014 sprak de rechtbank Oost-Brabant Van der Heijden vrij van faillissementsfraude en van het zonder vergunning aanbieden van beleggingsobjecten. Volgens de rechtbank kon directeur Van der Heijden – tegen wie 4 jaar celstraf was geëist – op het moment van de onttrekkingen niet weten, dat zijn bedrijf failliet zou gaan. Bovendien, zo gaf hij zelf aan, had hij privé al veel geld in het project gestoken. Eén oorzaak van het faillissement was de weigering van de AFM-vergunning, waardoor het bedrijf versneld geld moest terugbetalen aan beleggers. Een andere oorzaak van het faillissement zou gelegen hebben in de uitkomst van een procedure tegen een oud-aandeelhouder. Groen Invest moest 4 daarop miljoen euro betalen: enkele dagen later werd het bedrijf failliet verklaard.
Gedupeerde beleggers reageerden verontwaardigd op het vonnis. Cor van Erp, voorzitter van de verenigde beleggers, noemde het ‘onbegrijpelijk’, dat Van der Heijden met zijn oudedagsvoorziening naar een warm land verdwijnt en er ook nog eens mee wegkomt.
In hoger beroep werd Van der Heijden medio maart 2018 veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van 2 jaar met een proefperiode van eveneens 2 jaar. De uitspraak gaf de gedupeerden in ieder geval steun om in de civiele zaak hun geld terug te eisen. Van der Heijden bleef daarin tot nu toe in gebreke. Van Erp gaf aan nu het vizier te richten op de voormalig ABN Amro dochter IDM, die destijds veel van de leningen verzorgde.
bron: AD, Quote (Martijn de Meulder, Jonathan Ursem), Brabants Dagblad, wiki.hardhout-investeringen.net, Eindhovens Dagblad (Chiel Timmermans), Omroep Brabant (Marrie Meeuwsen, Peter Juda), de Telegraaf
Geef een reactie